олимлар саратон бўйича нохуш прогнозни ошкор қилишди
Олимлар соғлиқни сақлаш, таълим ва аҳоли даромадларининг ўртача даражасини акс эттирувчи Инсон тараққиёти индексининг турли даражаларига эга бўлган мамлакатлар ўртасида саратон касаллиги динамикасида сезиларли фарқларни аниқлашди.
олимлар ва одамлар ёхуд бизни қийнаётган саволлар...
Илм-фаннинг инсониятга фойдаси ҳақида умумий тушунчамиз мавжуд, яъни у фойда келтиради. Ана шу илм-фандан оддий одамлар қандай фойда топади? Менимча бу ҳақда бизда илмий-тадқиқот ишлари қилинмаган ёки изласам ҳам тополмадим.
олимлар: 90 минг йил аввал яшаган инсон излари топилди
Француз олимлари томонидан тахминан 90 минг йил аввал яшаган одам излари топилди.
Қишлоқ хўжалиги бўйича атоқли олим вафот этди
У жами 726 та илмий ишларнинг, жумладан 73 та ихтиро, 78 та монография, китоб ва рисола ҳамда 575 та илмий мақола муаллифидир.
олимлар бемор умрини 25 йилга узайтирувчи протезни яратдилар
Олимларнинг ҳисоб-китобларига кўра, сунъий мослама 1 миллиард юрак уришига бардош беради.
олимлар абадий музликлар бўйича хавотирли тадқиқотни эълон қилди
Тадқиқот натижалари Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) журналида чоп этилди.
олимлар юрак тўхтаганда одамлар нимани ҳис қилишларини аниқладилар
АҚШ, Болгария ва Британиялик бир гуруҳ олимлар юрак тўхташи пайтида одамлар онгли ўлим тажрибаларини, шу жумладан хотиржамлик ва севги туйғуларини бошдан кечиришлари мумкин деган хулосага келишди.
Зарнигорий тахаллусли олим: «Бошқалар ҳали ўйлаб турганда, бизда татбиқ қилиб бўлинганди» (видео)
Келажакда бизда албатта, ҳажмли телевидение татбиқ этилади, деб фараз қиламан. Бу дегани, оддий сурат кўрилмайди, балки суратни ҳамма томонидан кўриш имконияти пайдо бўлади.
Тарихимизни қачонгача ўзгалар ёзади?
Ҳозирги кунда аксарият маҳаллий мутахассисларимиз зилзилани олдиндан айтиб беришнинг иложи йўқ, бундай илмий назария ҳали ишлаб чиқилмаган, деган тўхтамда қатъий турибди.
Ўзбекистонлик олимлар пиёзнинг янги навини яратишди
Бу ҳақда вазирлик матбуот хизмати маълум қилди.
олимлар газли ичимлик борасида даҳшатли хулосага келишди
Янги тадқиқотларда газли ичимлик, пишириқлар ва пицца истеъмолини мия соғлиғига салбий таъсир кўрсатиши ва эрта ўлим эҳтимолини ошириши аниқланди.
«Ўзбек олимларининг саратонни 99 фоизгача даволовчи дориси» ёлғон бўлиб чиқди
24 март, жума куни ЎзА нашри Фанлар академияси Ядро физика институти директори, техника фанлари доктори, профессор Илҳом Содиқов билан суҳбатини эълон қилиб, унда ўзбек олимларининг «саратонни 99 фоизгача даволовчи» дориси яратилгани айтилган эди.
Хитойлик олимлар Ўзбекистондаги вазирликда иш бошлади
Хитойлик амалиётчи олимлар Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлигида маслаҳатчи сифатида фаолият юритади.
Навбатдаги кучли зилзила қаерда содир бўлиши прогноз қилинди
Келгуси беш йил ичида ернинг сейсмик фаоллиги ошади.
олимлар куннинг қайси қисмида машқ қилиш фойдалироқ эканини айтишди
Aризона штати университети мутахассислари куннинг қайси қисмида жисмоний машқлар қилиш фойдалироқ эканини айтишди.
Умрни узайтирувчи восита топилди
Окленд университети олимлари ҳаётни узайтирувчи моддани топдилар. Ушбу препарат қўлланган сичқонлар шерикларига қараганда ўртача ўн фоизга узоқроқ яшаган.
Президент бир гуруҳ олимларни мукофотлади (тўлиқ рўйхат)
Ўзбекистон Республикасининг фан ва техника, адабиёт, санъат ва меъморчилик соҳасидаги Давлат мукофотларини бериш тўғрисида фармон президент томонидан имзоланди.
Ўзбекистон илм-фани оғир жудоликка учради
Xabar.uz марҳумнинг оила аъзолари ва яқинларига ҳамдарлик билдиради.
олимлар кенг тарқалган мураккаб касалликнинг давосини топдилар
ЖССТ маълумотларига кўра, сайёрамизда ҳар 3 сонияда бир киши Альцгеймер касаллигига чалинади.
олимлар фанга маълум бўлмаган балиқ турларини аниқладилар
Олимларнинг қайд этишича, бу ҳудудларда ёруғлик ва озиқ-овқат тақчиллиги туфайли жонзотлар ҳаёти қийин.
Қон босимини дорисиз пасайтиришнинг самарали усули топилди
Гипертония ёки юқори қон босими юрак касалликларининг юзага келиши эҳтимолини оширади. Шу билан бирга, баъзи инсонларда қон босимининг аниқ белгилари бўлмаслиги ҳам мумкин.
Институт кимга халақит беряпти? Таниқли олимдан танқидий мақола
Ушбу тажриба станциясида Ўзбекистоннинг Фарғона водийси ва унга қўшни давлатлар тупроқ-иқлим шароитларига мос келадиган пахта ва буғдой навлари селекцияси, уруғчилиги билан шуғулланилади.
«Биздан қўрқманг, раҳбарлар, хизматимиз текин», демоқда олимлар (видео)
Олим Бахтиёр Абдуғафур буғдой даласида халққа ва деҳқонга фойдали ишланма синовдан яхши ўтганини айтган.
Ўзбек олимлари янги резонанс заррачани кашф қилишди
Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси академиги Беҳзод Юлдашев илмий раҳбарлигидаги ўзбек физик-олимлар гуруҳи жаҳонда илк бор янги элементар заррача мавжудлигини экспериментал тарзда кўрсатишди.
олимлардан огоҳлантириш: инсоният «қизил чизиқ»дан ўтди
Сайёрамизни қамраб олган кимёвий ифлосланиш глобал экотизимларнинг барқарорлигига таҳдид солмоқда.
«Қароқчи» журналларда энг кўп илмий мақола чиқараётганлар биз бўламиз, ўзбекистонликлар!
Қатнашдим. Маърузани эшитдим… Хуллас, замонавий фан йўқ. Саволлар кўп. Бешта савол бердим. Бу ёғи энди улоқ, майдон кенг. Савол-жавоб тугади, муҳокама бошланди. Иккинчи бўлиб гапирдим. Тахминан шундай:
олимлар коронавирус яна неча йил хавф солишини айтишди
Жанубий Африкада аниқланган «Омикрон» штамми ўта юқувчанлиги сабабли коронавируснинг янги тўлқинини юзага келтириши мумкинлиги айтилмоқда.
Ўзбекистон ёш олимлари 20 дан ортиқ хорижий давлатга юборилди
Бугун бир нечта ташкилотлар ҳамкорлигида ташкил этилган Халқаро медиа ҳоллда таълим тизими ислоҳотларига оид мулоқот бўлиб ўтди.
олимлар: ўлим даражаси 35 фоиз бўлган янги штамм пайдо бўлиши мумкин
Буюк Британиядаги мутахассислар коронавируснинг юзага келиши мумкин бўлган бир нечта сценарийларини тақдим этишди.
олимлар яқин 10 йилда рекорд даражадаги жазирама ҳақида огоҳлантиришди
Ер сайёрасида об-ҳавонинг кўтарилиши яқин ўн йил ичида рекорд даражага етиши мумкин. Цюрих Олий техника мактаби олимлари шундай хулосага келишган.
олимлар коронавирус одам томонидан яратилмаганини исботлашди
Шу боис SARS-CoV-2 катта шаҳардаги жониворлар бозорида ёки бўлмаса лабораторияда ривожлана олмайди.
«Жазирама яна кутилмаган «совға»лар ҳозирлаган...» — олимлар
2021 йил ёз мавсумида ҳароратнинг фавқулодда кўтарилиб кетгани глобал исиш жараёни билан боғлиқдир.
Эрта кексайишнинг асосий сабабларидан бири маълум қилинди
Сичқонлар устида олиб борилган тажрибалар давомида олимлар ҳайвонларда ADORA2B оқсилининг қон миқдори камайиши билан хотира ва эшитиш қобилияти ёмонлашиб, мияда яллиғланиш ривожланиб, қариш тезлашишини аниқладилар.
Коронавирус сунъий келиб чиқиши ҳақидаги далиллар пайдо бўлди
Вирус одамлар орасида аллақачон мослаштирилган, ўта тажовузкор ҳолатда тарқалди.
олимлар тасодифан инсон организмида янги молекулалар синфини топишди
Америка Қўшма Штатларида жойлашган Стэнфорд университети тадқиқотчилари янги молекулалар синфини топишди. Уларда РНКнинг оддий сахарозалар билан бирикмалари (глико-РНК) мавжуд.
олимлар инсон хотирасини ўчира олувчи сканерни ихтиро қилишди
ATR Computational Neuroscience Labs компаниясининг ҳисоблаш неврологияси жамоаси ноёб DecNef сканерини яратди.
Коронавирусни бир сонияда йўқ қилишнинг йўли айтилди
Техас университети тадқиқотчилари гуруҳи SARS-CoV-2 коронавирусини бир сонияда йўқ қилиш йўлини топди.
Мутахассислар: кўзойнак тақувчи кишилар камроқ коронавирусга чалинади
Ҳиндистонлик олимлар коронавирус пандемияси пайтида кўзойнак тақадиган одамлар тақмайдиган кишиларга қараганда кўпроқ ҳимояланган бўлади деган хулосага келишди, деб ёзади The Sunday Telegraph.
Ақл заифлашишига олиб келувчи фаолият аниқланди
Даниянинг Копенгаген университети (University of Copenhagen) олимлари ўтган аср охиридан то ҳозирги кунга қадар тўрт мингдан зиёд эркакларнинг тиббиёт тарихи ва турмуш тарзини ўрганиб, уларнинг иш фаолияти билан кейинги деменция (ақл заифлашиши) ўртасидаги боғлиқликни аниқлаш бўйича тадқиқот ўтказдилар.
Коронавируснинг 10 йил ичидаги «тақдири» маълум бўлди
АҚШнинг Эмори университети олимлари томонидан бошқа хорижий илмий муассасалардаги ҳамкасблари кўмагида коронавируснинг кейинги ўн йил давомидаги ривожланиш модели яратилди.
Тадқиқотчилар: Ер юзида ўн минглаб янги организмлар кашф этилди
Халқаро тадқиқотчилар гуруҳи лабораторияда ўстириб бўлмайдиган ўн минглаб янги бактерия ва архей турларини кашф этди.
Коронавирусга қарши курашувчи яна бир табиат туҳфаси аниқланди
Олимлар коронавирусдан қийналаётган беморларнинг аҳволини яхшилашда ёрдам берадиган моддани ахтариб 30 та зираворни ўрганиб чиқишди.
олимлар коронавирус кушандасининг таъсирини исботлашди
Ана шундай ҳолатда у тери остига кириб, тирик ҳужайраларни нобуд қилмайди.
Мутахассис пандемия қачон тугашини маълум қилди
Шунингдек, у кузда кимлар биринчи бўлиб коронавирусга чалинишини айтди.
Хитойлик олимлар коронавирусда ўлим хавфини оширадиган омилни айтишди
Олимларнинг хулосалари жорий йилнинг 24 январидан 10 февралигача Ухан касалхоналарига ётқизилган 600 дан ортиқ беморнинг касаллик тарихига асосланган.
Ўзбекистон олимлари коронавирус РНКсини тез ажратиш усулини топишди
Ўзбекистон Фанлар академияси олимлари COVID-19 РНКсини ажратишга мўлжалланган диагностик тўплам ишлаб чиқишди.
Шавкат Мирзиёев: «Ўзим ҳам қишлоқдан келиб, 15 йил ижарада яшаган одам сифатида бунинг қадрини жуда яхши ҳис қиламан»
Бундан бир йил олдин президент Шавкат Мирзиёев Ўзбекистон Миллий университетида олий таълим ва илм-фан намояндалари билан учрашган эди. Олим ва педагогларнинг ижтимоий шароитларини яхшилаш масалаларига алоҳида эътибор қаратиб, улар учун кўп қаватли уйлар қуриш бўйича кўрсатмалар берганди.
Коронавирус тарқалишига об-ҳавонинг таъсири аниқланди
Аввалроқ олимлар ёзда ҳароратнинг кўтарилиши инфекциянинг тарқалишини сезиларли даражада йўқ қилади, деб тахмин қилишган ва дастлабки ҳисоб-китоблар бу тахминни тасдиқлаганди.
Энг зўр математикларга 50 минг доллардан мукофот берилади
Президент «Математика соҳасидаги таълим сифатини ошириш ва илмий-тадқиқотларни ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарорга имзо чекди.
Ўзбекистонда коронавирус май ойида бутунлай тугаши прогноз қилинди
Сингапур Технология ва дизайн университети (SUTD) тадқиқотчилари мавжуд маълумотлар таҳлили асосида дунёда коронавирус тарқалиши билан боғлиқ вазиятлар якунланишига оид мониторинг натижаларини эълон қилди.
олимлар: глобал исиш сабаб ҳайвонларнинг 15 фоизи ҳалок бўлиши мумкин
Буюк Британия, АҚШ ва Жанубий Африка олимлари сўнгги ўн йилликда ҳам океанлар экотизими парчаланишда давом этади деган хулосага келишди деб хабар бермоқда «Nature» журнали.
Коронавируснинг ташқи буюмларда ҳам бир неча соат яшай олиши маълум бўлди
Бир гуруҳ олимлар янги коронавируснинг аксарият буюмлар сатҳида 73 соатгача яшай олишини аниқлашди.
олимлар: Паркинсон касаллиги туғма бўлиши мумкин
Cedars-Sinai тиббиёт марказининг Регенератив тиббиёт институти олимлари эрта Паркинсон касаллиги туғма бўлиши мумкинлигини таъкидлашмоқда. Уларнинг айтишича, эллик йил олдин Паркинсон касаллиги ривожланган одамлар аслида ўн йиллар давомида аниқланмаган зарарланган мия ҳужайралари билан туғилган бўлиши мумкин.
Ўзбек олимлари қаердасиз?
Биз ҳамма нарсани хориж кашф қилишига ўрганиб қолганмиз. Балки олимларимиз ҳам изланиб кўришар. Қайси одамларга бу касаллик осон юқади, кимларга юқмайди, кимда енгил ўтади, кимда оғир. Бизнинг мамлакатга мослашиши қай даражада, қандай маҳсулотларни истеъмол қилса бу касаллик ортга чекинади, нимани кўпроқ истеъмол қилиш керак, ундан сақланишнинг яна қандай чоралари бор, Ўзбекистонда бу касаллик қанча яшайди?..
Қаришни секинлаштиришнинг йўли топилди
Олимлар инсон қаришини қандай секинлаштириш усулини ўйлаб топишди. Ню-Йорк университети олимларининг ушбу тадқиқот натижалари ҳақида «Medical Express» нашри хабар берган.
Ҳар йили 100 нафар математик олим хорижга юборилади
Шавкат Мирзиёев бугунги учрашувда математикада илмий тадқиқотларни амалиёт билан боғлаш, рақамли иқтисодиёт учун мустаҳкам пойдевор яратиш борасидаги долзарб вазифаларга тўхталиб ўтди.
Президент олимлар билан мулоқот қилди
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 31 январь куни Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасига ташриф буюриб, олимлар, ёш тадқиқотчилар, ишлаб чиқариш вакиллари ва илмий-тадқиқот муассасалари раҳбарлари билан учрашди.
олимлар қаришнинг молекуляр механизмларини аниқладилар
Тадқиқотчилар инсон кексайиши билан чамбарчас боғлиқ бўлган генни аниқлаш учун эпигенетик соат деб номланган биомаркердан фойдаланишган.
Энг хавфли қон гуруҳи аниқланди
Гарвард университети олимларининг аниқлашича, қон гуруҳларининг энг хавфлиси, тўртинчи салбий (АВ) гуруҳи деган хулосага келишди дея ёзмоқда Рен ТВ.
олимлар: кеч овқатланиш ошқозон-ичак ва юракда муаммоларга сабаб бўлади
Нью-Йоркнинг Колумбия университети олимлари кеч овқатланишнинг соғлиқ учун ҳавфини маълум қилишди.