«Ayollar huquqlari, gender tengligi, ularni mediada yoritish» degan tadbirga otlanganmanu, u yerda hali Xurshida kabilar haqida yozganda, ayolning o‘zinigina emas, balki atrofidagilari qiyofasini ko‘rsatish ham muhim deb aytilishi xayolimga kelmaydi.

Butun dunyoda o‘z farzandlariga nisbatan qattiqqo‘l bo‘lgan ayollarga nisbatan qoralovchi pozitsiya mavjud.

So‘nggi yillarda mamlakatimizda xotin-qizlarning tadbirkorlik va biznes faoliyatini qo‘llab-quvvatlashga alohida e’tibor sabab, tadbirkor ayollar soni yildan yilga ortmoqda.

Birlashgan Millatlar Tashkilotining gender tenglik masalalari bo‘yicha yetakchi instituti rahbari Prezidentimizga Bosh kotib Antoniu Guterrishning samimiy salomi va eng ezgu tilaklarini yetkazdi.

Ayollar orasidagi ishsizlik Qozog‘istonda 5,5 foizni, Rossiyada 4 foizni, Ozarbayjonda 6,5 foizni, Belarusda 2,8 foizni, Bangladeshda 6,5 foizni, Xitoyda 4,3 foizni va O‘zbekistonda esa 13,4 foizni tashkil etmoqda.

Mamlakatimizda mingdan ortiq o‘zini o‘zi band qilgan xotin-qizlar onlayn-taksi agregatorlari xizmatlari orqali haydovchilik qilmoqda.

Shulardan ta’lim yo‘nalishida bitirganlari 2 359 nafarni tashkil etadi.

Sinovlar... Oqdaryolik Dilorom Bozorovaning ham 2015 yilda boshiga og‘ir sinov tushadi. Bir kechada to‘satdan sog‘ligi yomonlashgan opaga shifokorlar: «jigaringizning ikki foizi qolgan, olti oylik umringiz qolibdi...» deyishgandi.

Jurnalist Sabohat Rahmon anchadan beri ayollar mavzusini yoritadi. Nafaqat yozadi, balki xotin-qizlar bilan bog‘liq turli loyihalarda bevosita ishtirok etadi. Niyati qo‘lidan kelgancha yurtimiz ayollariga yordam berish, ularning mushkulini oson qilish, yutuqlarini yuzaga chiqarish...

Xo‘sh, mehnatga layoqatli ayollar orasida iqtisodiy jihatdan nofaollikning kuchayishiga qanday omillar sabab bo‘lmoqda?

«Oydin nur» Buxoro viloyati oilani ijtimoiy-xuquqiy ximoyalash markaziga panoh izlab, 6 oylik chaqalog‘i bilan kirib kelgan 19 yoshli ona e’tiborni tortdi.

Endi ayollar o‘z muammolari bilan bunday bo‘limlarga bemalol kelishi va himoya so‘rashi mumkin. Yaqin kelajakda bu tajriba butun mamlakat bo‘ylab yoyilishi aytilgan.

Ayrim xavfli kasalliklar nozik jins vakillarida erkaklardan ko‘ra ko‘proq kuzatiladi.

Italiyada o‘tayotgan shaxmat bo‘yicha yoshlar o‘rtasidagi jahon chempionatining 14 yoshgacha bo‘lgan yosh toifasida hamyurtimiz Afruza Hamdamova muddatidan avval jahon chempioni bo‘ldi.

Hukumatning avtomototransport vositalari va shahar elektr transporti vositalari haydovchilarini tayyorlash hamda qayta tayyorlashga doir qarori loyihasi e’lon qilindi.

Ayollar mergan va dron operatori sifatida harbiy harakatlarda ishtirok etishi mumkin.

Prezident qarori (PQ–349, 30.10.2023 y.) bilan ayrim qarorlarga qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritildi.

Vazirlar Mahkamasining «Kollej va texnikumlarda kasb va mutaxassislik egallash istagida bo‘lgan xotin-qizlarni qo‘llab-quvvatlash chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarori loyihasi e’lon qilindi.

Yosh o‘tishi bilan immunitet pasayib, surunkali kasalliklar asoratlari va yangi xastaliklar paydo bo‘lish ehtimoli ortadi. Shuning uchun 50 yoshdan keyin shifokorlar barcha ayollarga rejali ravishda tibbiy ko‘rikdan o‘tib turishni tavsiya qiladi.

Gondurasdagi ayollar qamoqxonasida yuz bergan tartibsizliklar oqibatida kamida 41 mahbus halok bo‘ldi.

Yaqin kelajakda Ostonadan Olmaota, Aqto‘be va Chimkentga boradigan yo‘lovchi poyezdlarida ayollar uchun alohida vagonlar paydo bo‘ladi. Bu haqda “Qozog‘iston temir yo‘llari” matbuot xizmati xabar bermoqda.

Iroqdagi «Rosafa» qamoqxonasida saqlanayotgan o‘zbekistonlik ayollar O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyevga ularni yurtiga qaytarishda yordam so‘rab videomurojaat yo‘llashgandi.

Bugun Prezident Shavkat Mirziyoyev ayollar va voyaga yetmaganlarni zo‘ravonlikdan himoya qilishni ta’minlashga qaratilgan qonun loyihasini imzoladi.

Boks bo‘yicha ayollar o‘rtasida o‘tkazilayotgan jahon chempionatida o‘zbekistonlik bokschi Navbahor Hamidovani yutgan «bokschi ayol» aslida erkak kishi bo‘lib chiqdi.

Ayol borki – olam munavvar, ayol borki – hayot go‘zal va maftunkor.

Yevropa Ittifoqining O‘zbekistondagi elchisi Sharlotta Adrian 8 mart ؘ– Xalqaro xotin-qizlar kuni munosabati bilan yo‘llagan tabrigida ayollarning baxtli hayot kechirishi uchun lozim bo‘lgan masalalarga e’tibor qaratdi.

«Yuksalish» umummilliy harakati mutaxassislari Ijtimoiy-iqtisodiy tashabbuslar instituti ekspertlari bilan hamkorlikda davlat tuzilmalari va tashkilotlaridagi rahbar ayollar ro‘yxatini yangiladi.

Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi Antoniu Guterrish dunyoning ko‘plab mamlakatlarida ayollar va qizlar huquqlari bo‘yicha vaziyat keskin pasayishidan ogohlantirdi.

Time jurnali an’anaviy tarzda inson huquqlari, jamoatchilik faoliyati, volontyorlik bilan band yoki ijtimoiy ahamiyatga ega loyihalari orqali tanilgan 12 ayolni — «yil ayollari»ni tanlaydi.

Bugungi kunda respublikamizda fan doktorlarining soni 700 dan ortiq.

Ma’lumotlarga ko‘ra, O‘zbekiston aholisining 50 foizini: shundan 29 foizini – 14 yoshgacha, 28 foizini – 15-30 yoshgacha, 21 foizini – 31-45 yoshlilar, 15 foizini – 46-60 yoshlilar hamda 7 foizini – 60 yoshdan katta ayollar tashkil etadi.

Afg‘oniston tashqi ishlar vaziri vazifasini vaqtincha bajaruvchi Amirxon Muttaqiy Kobulda BMT bosh kotibining o‘rinbosari Amina Muhammad bilan uchrashdi.

Dunyoda har uch ayoldan biri hayoti davomida zo‘ravonlikka duch keladi. Yevropa Ittifoqi diplomatik xizmati 25 noyabr – Xalqaro ayollarga nisbatan zo‘ravonlikka barham berish kuni munosabati bilan tarqatgan xabarda jahondagi holat xavotirli va tahlikali deb baholangan. 

Ijtimoiy tarmoqlarda ayni paytda vaqtincha Dehli shahrida bo‘lib turgan bir guruh ayollar tomonidan qilingan murojaat videosi tarqaldi.

— Tazyiq va zo‘ravonlikdan jabr ko‘rgan 32 783 nafar xotin-qizlarga himoya orderlari berildi, — dedi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi raisi birinchi o‘rinbosari Ozoda Parpiboyeva AOKAda o‘tkazilgan matbuot anjumanida. — Himoya orderi berish natijasida 16 mingdan ortiq oila yarashtirilgan, 14 mingdan ortiq nizo bartaraf etilgan.

Hech qachon unutmasligimiz kerak bo‘lgan bir haqiqat bor: daho Navoiyni ham, Beruniyni ham, Xorazmiyni ham ona, ya’ni ayol tuqqan va tarbiya bergan. Ana shunday o‘z davrining haqiqiy daholarining paydo bo‘lishida onalarning, ayollarning o‘rni beqiyos. Bugungi yoshlarimiz ichidan ham shunday yetuk mutaxassislar, olimlar yetishib chiqishi uchun ularni dono, o‘qimishli ayollarimiz tarbiyalashi kerak.

Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2022-yilning 1-iyul holatiga respublikaning  demografik ko‘rsatkichlari statistik raqamlarda.

2022-yilning 1-iyul holatiga respublikamizning doimiy aholisi 35 603 443 kishini tashkil etmoqda.

Bu haqda Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumot berdi. 

Turkiyada bo‘lib o‘tayotgan boks bo‘yicha ayollar o‘rtasidagi Jahon chempionatida ilk bor ikki nafar bokschimiz yarim final janglarini o‘tkazishadi.

Davlat statistika qo‘mitasi dastlabki ma’lumotlariga ko‘ra, 2022 yilning 1 aprel holatiga respublikamizning doimiy aholisi  35 433 772 kishini tashkil etgan.

Mudofaa vazirligini ilk marotaba ayol kishi boshqaradi.

«Yuksalish» umummilliy harakati mutaxassislari Ijtimoiy-iqtisodiy tashabbuslar instituti ekspertlari bilan hamkorlikda davlat tuzilmalari, muassasalari va jamoat tashkilotlarida faoliyat yuritayotgan 40 nafar ayollarning yillik ro‘yxatini yangiladi.

«...har bir vazirlik, davlat kompaniyasi, bank va boshqa idoralar bir-ikki yil ichida o‘z tizimidagi ayollarni rahbarlikka o‘qitib, kamida 1 nafar o‘rinbosarini ham ayollardan qo‘yadi», — dedi davlatimiz rahbari.

Amaldagi tartibga muvofiq, tazyiq va zo‘ravonlikka uchragan ayollar 30 kun muddatga alohida himoyaga olinadi. Lekin, bu muddat o‘tgandan keyin ular bilan ishlash tizimida bo‘shliq bo‘lib qolgan.

Holat yuzasidan hozirgi kunda Yakkabog‘ tumani IIB tomonidan tergovga qadar tekshiruv harakatlari olib borilmoqda.

Afg‘onistonning odob-axloq targ‘iboti va illatlarning oldini olish vazirligi transport vositalari egalari uchun yangi qoida chiqardi.

Bir qadar mahzun, kontrastlarga boy, ammo toshni yorib chiqqan maysadek umidbaxsh «Tengiz» filmini ko‘pchilik tomosha qilgan. Tengiz obrazi prototopi Manzura Erniyazova esa Qoraqalpog‘istonning Mo‘ynoq shahrida yashaydi.

Umidjon biz bilan suhbatda «AyTi» yo‘nalishida yaxshi daromadga ega bo‘lish uchun inson, birinchi navbatda, tartibga rioya qilishi kerakligi haqida gapirib o‘tdi.

Ispaniyada gandbol bo‘yicha ayollar o‘rtasidagi XXV jahon chempionatining barcha guruhlarida dastlabki o‘yinlar bo‘lib o‘tdi.