Биолог олим ва ёзувчи Бахтиёр Абдуғафур билан суҳбатда отдан тушса-да, эгардан тушгиси келмаётган сиёсатдонлардан тортиб илм-фаннинг «қизил чизиқлар»ига қадар – турли масалалар муҳокама қилинган

Бироқ, рўза тутиш (ёки диета сабаб маълум вақт оч юриш) юрак-қон томир касалликлари хавфини камайтиради.

Лоқайдлик энг катта жиноят аслида. Бугун 120 su – қизиқарли, ғайритабиий, ва кулгули хабарлар ёритиладиган сайтда кетма-кетликда учта хабар ўқидим.

Аввалроқ маҳаллаларда яна иккита лавозим жорий этилгани хабар берилганди.

Ўтган йилнинг декабрь ойида «Лолитто куйиб ўл», деган соддагина келинчакнинг видеоси интернетни портлатди. Дастлаб бу қизни ҳамма содда келинчак, деб ўйлашди. Кейин бирин-кетин уни пародия қилиб чиқишди. Бунга ҳам чидаш мумкин эди. Ахир пародия жанри мавжуд.

«Синган ойналар» назарияси ҳақида.

Яқинда ижтимоий тармоқларда вояга етмаган шахс билан ИИО ходими ўртасидаги оғзаки можаро акс этган видео тарқалди ва турли муҳокамаларга сабаб бўлди.

Тепадан пастга эмас, пастдан тепага қараб қурилади.

Ўзбекистонда сўнгги йилларда олиб борилаётган тизимли ислоҳотлар инсон қадрини улуғлаш, оддий қилиб айтганда, ҳар бир фуқаронинг фаровон ҳаёт кечириши учун имкон қадар кўпроқ қулайлик яратишга қаратилган.

Жорий йил 10 август куни Вазирлар Маҳкамасининг «Ихтирочилик ва рационализаторлик фаолиятини қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарори қабул қилинди.

Профессор, сиёсий фанлар доктори Сайфиддин Жўраевнинг ҳар қандай шароитда инсон озодлиги ва эркин фаолияти, жамият барқарорлиги ва давлат ривожи учун «давлат органлари ўз фаолиятини инсон ва жамиятнинг тинчлигини кўзлаб амалга ошириши» назарда тутиладиган қоида Конституцияга кириши зарурлиги ҳақидаги фикрлари.

Кексалар ҳақида гап кетганида уйнинг тўрида, оёғини узатиб, кўк чойини ичиб, неваралар қуршовида  ўтирган нуроний отахону онахонлар кўз олдимизда гавдаланади.

Ҳозирги глобал, хусусан, глобал исиш, йўқолаётган флора ва фаунага беъэтибор бўлмаган дўстларим кўпчиликни ташкил қилади.

Бундай хабарларни эшитиб, одамнинг кўнгли бузилиб кетяпти. Бу ҳали дараги бизгача етиб келганлари. Яна қанчаси бости-бости бўлиб кетяпти экан?  Жазосизлик — сукут натижаси.

Жорий йилнинг январь ойида Жаҳон банкининг кам таъминланганлик ва тенглик бўйича гуруҳи тадқиқотчиси Уильям Сеиз (William Seitz) Ўзбекистондаги ички миграция ва арзон уй-жой билан таъминланиш ҳолати бўйича ўтказилган тадқиқотини эълон қилинган эди.

Сайёрамизда шиддат билан ёйилаётган бало – коронавирус инсоният олдига бир қанча саволларни қўйиб турибди шу тобда. Биринчи савол: вируснинг йўли тўсилдими?

Кейинги пайтларда бирор мутасадди ёки партия раҳбарими, вакилими томонидан туширилган «қовун»ларга кўникиб ҳам қолдик ҳисоб. Уларнинг бир-биридан ажиб баёнотлари киноя-ю кулгулар билан қоришган ҳолда ижтимоий тармоқларни кезиб юрибди ҳамон.

У барча нарсага ўз кучи билан эришади, ўқишга киради, иш топади, қийналади, тўрвасини судраб, ижарама-ижара юради. Яна камига уйланиб, икки-учта («ундан кўпини замон кўтармайди» деб ўйлайди) фарзанд орттиради. Тинимсиз ишлайди. Бир нимали бўларман деб, тиришаверади.

Менталитетимизда «ака-укачилик» феномени алоҳида ўрин касб этади. Акаси каттароқ давлат хизматида ёки кучишлатар тизимларда ишлайдиган Шодивой, босар тусарини билмай қолади. Машинасини хоҳлаган тезлигида ҳайдайди, қизил чироқ у учун эмас, акаси катта ишда ишламайдиганлар учун ёнадигандай гўё.

Дунёнинг ишлари  қизиқ. Битта таклиф айтиб, интернет сегментида «юлдуз»га айланса бўладиган даврга ҳам етиб келдик.

Сизнингча, эркак бўлмоқликнинг энг биринчи шарти нима? Турли даврлар учун бу шарт турлича бўлган ва (менинг фикримча) бугунги кунда эркак бўлмоқликнинг энг асосий шарти — аёлга ўхшаб қолмаслик (бўлиб қолгандай).

Ўйлаб кўрсам, ишга кирмоқчи  бўлган олий маълумотларни аёлларнинг аксарияти бундай ҳолатга умрида бир марта бўлса ҳам дуч келган. Хўш, раҳбарлар аёлларни ишга олишдан нега бунчалик чўчишади? Эркаклар бажарган ишни аёллар эплолмайдими?

Барчанинг яхши яшагиси келади. Яхши ҳаёт эса ўзи келмайди. Унга фидойилик, меҳнат ва матонат, илм ҳамда муҳаббат билан эришиш мумкин. Қуйида сизга ҳикоя қилмоқчи бўлган миллатнинг бугуни «йўқдан бор бўлган» дейилади.

«Кичкина табиб» номли ўзбек фильмини эслайсизми? Бой ва мансабдор Шуҳрат Шодмоновнинг уйида бир соқов хизматкор юради. Бўлаётган айрим жиноятларни кўриб ҳам гапирмай юради. Бир куни ёлғиз қолиб ўкириб-ўкириб, ўксиб-ўксиб, қўлларини кўкрагига уриб-уриб йиғлайди. «Тилим бор, лекин гапиролмайман, гапирмасликка сўз берганман, қасам ичганман, нима қилай?», — деб уввос солади.

Жамиятга айланмасак, тўғрисини айтганда, ҳеч қаерга боролмаймиз. Жамият ичидаги турфа гуруҳлар ўзаро келишиб, ушбу умумий уйда биргаликда яшаш қоидаларини ишлаб чиқмаса... бир жойда депсиниб тураверамиз — барча куч, вақт ва иқтидор маъносиз (маъноли бўлса майли эди) тортишувга, ҳуқуқларни талашишга кетиб қолади.

Рўмол кимнингдир шунчаки инжиқлиги эмас,балки жамият ичидаги катта бир тоифа фуқароларнинг эътиқоди тақозосидир. Эътиқод эса юзаки бир нарса эмас, балки чуқур, шахсиятнинг маънавий дунёсини белгиловчи жиҳатдир. Шу боис ҳар бир кишининг эътиқоди, у хоҳ даҳрий, хоҳ мусулмон бўлсин, ҳисобга олинмоғи лозим.

Аёл бу ҳақда полицияга хабар берди. Омадсизлигидан хафа бўлиб, анча азият чекди. Чунки ўша пулни орттириш учун деярли ярим йил меҳнат қилганди. Аммо бир неча кун ўтса ҳам полициядан хабар бўлмагач, ҳамёнидан умидини узди.

Хўш, дўппини бир четга қўйиб мулоҳаза қилиб кўрсак. Бизнинг жамиятимизда илмнинг кенг ёйилиши йўлида учраётган асосий муаммолар нимада?

«Тўрт ўғлимни институтга жойладим, тўрталаси ҳам олий маълумотли мутахассис», — дея мақтанади бир отахон. «Ўша фарзандларингиз қаерда  ишлаяпти?», — десам, ҳеч иккиланмай: «Тўртови ҳам Россияга ишга кетган. Иккитаси дачада назоратчи, иккитаси дом қуради. Анчагина «кўки»дан юбориб туради, қурган кошоналарини кўрсангиз, оғзингиз ланг очилиб қолади», — деб қаддини керади.

Ҳеч ким физик ё химик, ё биолог ё тарихчининг лойиҳаси амалга ошиши учун бирор сўм ҳадя ёки қарзни қўлига тутқазмайди. Йўқ, ҳамма «Пулим икки ҳисса кўпайсин», дейди. Ҳеч ким, масалан, Берунийнинг ҳали чоп этилмаган китобларини нашр қилдириш учун шу пайтгача бирор сўм берган эмас, бермайди ҳам.

Шундай давлат ташкилотлари борки, ишга кириш учун ақлингиз заиф ёки гиёҳванд эмаслигингизни, бирор тери-таносил касалига чалинмаганингизни тасдиқлайдиган тиббий маълумотнома тақдим этишингиз шарт.

Ўрганишлар натижасида қайта-ҳисоблар амалга оширилиб, мазкур қарздорлик бекор қилинди ва «Электроҳисоб» дастуридан чиқарилди.

Бироқ фарзандларининг алоҳида уй-жойлари бўлсада, отасини ўз қаровига олишдан бош тортган. Яна бир фарзанди — Акина Олмосова эса отасига ўз уйидаги эски ҳаммомдан жой берган.

Мана ўн етти йилдирки онахон уйидан ҳарбий либосда чиқиб кетган ўғлини кутади. Мана ўн етти йилдирки фарзанди вафот этган вақтида ундан ортда қолган, лекин отасини кўришга улгурмаган ўша пайтдаги бир ярим ёшли қизалоқ — бугун 19 ёшга кирган ўғлига қуйиб қўйгандай ўхшайдиган набираси билан овуниб кенжатойини кутади.

Фуқаролар, нодавлат нотижорат ташкилотлари, шу жумладан диний ташкилотлар ҳамда фуқаролик жамиятининг бошқа институтлари ҳуқуқбузарликлар профилактикаси ва жиноятчиликка қарши курашишдаги фаол иштироки учун моддий ва бошқа тарзда рағбатлантирилади.