Европа ва Осиё қитъаларини туташтирган Истанбулнинг энг муҳим маданий меросларидан бўлган бу бинолар турли даврларга оид ва турли меъморий услубларга эга.

Европа ва Онадўли соҳилларида жойлашган саройлар Босфор бўғозидан янада ҳашаматли кўринади.

Истанбул Босфор бўғозининг маркази бўлган. 17-аср ва ундан кейинги даврларга мансуб ҳайратланарли қасрлар Усмонли тарихининг ўзига хос даврини акс эттирди. Усмонлилар давридаги иншоотлар, одатда, икки ёки уч қаватли, кўп хонали ва бўлимлари билан турар жой ва кўшк тарзида қурилган бўлиб, уйнинг жойлашиши ва ранги эгасининг мақомини ифодалаган. Кўпчилиги тош ёки ғишт, ёғоч билан қурилган бўлиб, қўлда чизилган безаклари ва дафна деразалари Усмонли меъморчилик санъатининг илдизларига ишора қилади. Соҳил бўйидаги жойлашувига кўра, саройларнинг аксариятида қайиқ портлари мавжуд бўлган.

Долмабаҳче, Чираган, Адиле Султон, Бейлербейи саройлари ва Кучуксу павилонлари бугунги кунда Босфор бўйида кўриш мумкин бўлган энг муҳим иншоотлардан бўлса-да, сув йўлининг ҳар икки томони 300 дан ортиқ саройлар билан ўралган.

Кўпгина саройлар ҳали ҳам истанбуллик оилаларнинг қароргоҳи бўлиб хизмат қилмоқда.

Босфорни кесиб ўтишнинг энг зўр йўли қайиқ бўлиб, у ерда қирғоқ бўйлаб марварид каби тизилган қасрлар сайёҳларни мафтун қилмай қўймайди. Истанбулдаги қайиқ саёҳатлари одатда гавжум Кабаташ ва Эминўну маҳаллаларидаги паром искалаларидан жўнайди. Одатда қисқа ёки узоқ турлар сифатида мавжуд бўлган ушбу қайиқ саёҳатлари ташриф буюрувчилар орасида жуда машҳур бўлиб, чекланган вақт ичида Босфор ва унинг қирғоқ бўйи гўзаллигидан баҳраманд бўлиш имкониятини беради.

Баҳор келиши билан Босфор соҳили пушти, нилуфар ва бинафша рангдаги қизил куртакли гуллар билан жонланади. Бейкоздан Ускудар ва Кузгунжукгача, тарихий ярим оролдан Бешиктош, Куручешме, Еникўй ва Румели Ҳисаригача чўзилган бу ранг-баранг камалак Истанбулнинг денгиз бўйидаги турар-жойларининг чиройига чирой қўшади.