Тараққиётга тўсиқ, ривожланишга ғов бўлаётган коррупция иллати, айниқса, таълим ва ўқишга қабул масаларида яққолроқ кўзга ташланаётгани сир эмас. 

Бугун, 9 июль куни Республика Олий таълим кенгашининг навбатдан ташқари кенгайтирилган онлайн йиғилишида худди шу масалага эътибор қаратилди. 

Тадбирни модератор сифатида кенгаш раиси, ТИҚХММИ ректори, профессор Ўктам Умурзоқов олиб борди. Унда кенгаш аъзолари, ректорлар ва филиал директорлари ҳамда Бош прокуратура ҳузуридаги Департамент вакилларидан иборат жами 110 дан зиёд иштирокчи қатнашишди.       

— Назаримда, — дея ўз фикрини баён қилди Кенгаш раиси, — фақат МДҲ давлатларининг таълим тизими ҳанузгача бу бало қазодан қутула олмаяпти.

Бугунги кунда олий таълим тизимида учта асосий муаммо бор, булар: Кириш. Сифат. Тенглик .

Бу муаммолар ҳар қандай мамлакатда олий таълим учун ўта долзарбдир. Чунки ҳар учаласи бир-бири билан чамбарчас боғлиқ бўлиб ва уларни ажратиб бўлмайди. Бунинг негизида кўзга кўринмас «коррупцион вабо» ётибди.  Бинобарин, бу иллатнинг энг оғриқли нуқтаси қаердалигига бир назар ташланг.  Олий таълим соҳасида коррупция кўлами Ўзбекистон университетларининг чет эллик талабалар учун жозибадорлигини тушириб юборади. Ўзбекистонга келиб таҳсил оладиган талабалар сонининг камайиши эса Ўзбекистон олий таълими обрўсининг тушиб кетишига олиб келади ва ўз навбатида, халқаро рейтингда мавқейи пасайиб, меҳнат бозорига сифатсиз маҳсулотлар, «яъни кадрлар» кириб келади. Бир тассавур қилинг: яна 15-20 йилдан кейин шу кадрлар мамлакатни бошқарса, таълим ёки тарбия билан шуғулланса, келажак ёш авлодни қандай оқибатга олиб келиши мумкин, — деди Ўктам Умурзоқов.

Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси ҳузуридаги Департамент бўлим бошлиғи Жаҳонгир Ибрагимов ўқишга киритиш, бошқа таълим муассасасига кўчириш, грант пулларини тарқатиш, талабаларни ётоқхоналарга жойлаштириш, бакалавр тизимида, курс ишлари ҳимоясида, лавозимни ўзгартиришда, сохта дипломларни сотиш, дипломларни нострификация қилишда, маиший хизмат техник ускуналари, қурилиш учун ажратилган пулларни ўзлаштириш каби кўпгина ҳолатларда коррупцион ҳаракатларни кўриш мумкинлигини таъкидлади.

Сўнгра мавзу юзасидан Республика олий таълим кенгаши аъзолари, Тошкент давлат шарқшунослик университети ректори Гулчеҳра Рихсиева, Самарқанд давлат университети ректори Рустам  Холмуродов ва  Олий таълим муассасалари ректорлари кенгаши раисининг ўринбосари, Тошкент давлат техника университети ректори Садритдин Туробжонов ва Тошкент давлат педагогика университети ректори Алишер Умаров, Тошкент давлат юридика университети ректори Раҳимжон Ҳакимов ва бошқалар ўз мулоҳаза, тавсия ва таклифларини билдирдилар.

Кенгаш раиси онлайн йиғилишни якунлар экан, юқорида билдирилган мулоҳазалар нуқтаи назаридан бир неча қарорлар қабул қилингани қайд этди.

«Ўтган йили ректорлар мурожаатномаси эълон қилинганди. Натижа кўнгилдагидек бўлмагани рост. Бу гал мурожаат қилмоқчи эмасмиз. Аввало, ҳар бир ректор бугунги кўтарилган масалани аниқ ва таъсирсан шаклда проректорлардан тортиб лаборантларгача карантинни эътиборга олган ҳолда онлайн тарзда етказиши шарт.

Иккинчидан, бу масалаларни аҳолига етказишимиз керак. Аминманки, ҳар бир вилоятда ректорлар, профессор-ўқитувчилар корпусида туман, шаҳар ва вилоят депутатлари ҳатто сенаторлар ҳам бор. Қолаверса, бизнинг республика олий таълим кенгаши таркибида ҳам бор. Улар оммавий ахборот воситалари орқали чиқишлар қилиб аҳолига етказишга ўзларининг сайловчилар яшайдиган ҳудудларга бориб масала моҳиятини тушунтиришлари зарур.

Учинчидан, ўқитувчиларнинг айримлари ана шундай қабиҳ ишга мойил ҳамкасбларини билишади, лекин индашмайди, жим туришади. Буни қандай тушуниш мумкин.

Тўртинчидан, биз «Эл-юрт умиди» жамғармаси билан бир неча сўровлар ўтказиб таҳлилларни тайёрладик. Яқин орада кенгашимиз ва ректорлар кенгашини чақириб онлайн орқали уларга етказамиз.

Бешинчидан, Ректорлар кенгашининг президиумини ташкил қиламиз ва унда ҳар бир соҳанинг вакили, ҳар бир вилоят вакили бўлади. Улар шўъба бўлиб ўзларининг масалаларини муҳокама қилиб президиумга чиқазишади. Хорижий тажрибаларни ўрганиб, антикоррупцион дастурларни пишиқ ишлашимиз керак.

Олтинчидан, Республика олий таълим кенгаши таркиби бироз ўзгаради. Биз хурсандлик билан Кенгашимизнинг учта аъзоси Ғулом Самадов, Хушнудбек Худойбердиев, Ўктам Саломовларнинг юқори вазифаларга кўтарилгани билан чин дилдан қутлаймиз», — дея ўз мулоҳазаларини якунлади Кенгаш раиси.

Онлайн йиғилиш жонли, қизғин савол-жавоблар йўсинида ўтди.