Андроид қурилмалар учун Xabar.uz мобил иловаси. Юклаб олиш ×

Халқаро йўқолган болалар куни. Биргина йўқолган бола жуда катта рақам

Халқаро йўқолган болалар куни. Биргина йўқолган бола жуда катта рақам

Халқаро бедарак йўқолган болалар куни ҳар йили 25 май куни нишонланади. Бу кун топилган ва оиласига қайтарилган болалар учун қувончли байрам бўлса, ғойиб бўлган ва топилмаган болалар, ўсмирлар учун хотира куни. Ушбу санадан кўзланган мақсад ота-оналар, васийлар, тарбиячилар ва ўқитувчилар болаларнинг фаровонлиги ва хавфсизлиги уларнинг қўлида эканлигини унутмасликларидир. Куннинг рамзи – кўк рангли зағчакўз (синяя незабудка) гули ҳисобланади. Бу гул қувонч ва содиқлик рамзи, яъни бу болани йўқотишдек қайғули ҳодисани бошдан ўтказмаслик ва яна унутилмасликка ишора.

Бу куннинг ўз тарихи бор. 1979 йил 25 майда Америка Қўшма Штатларда олти ёшли Эвиан Патес ғойиб бўлди. У эрталаб уйдан чиқиб, мактаб автобуси бекати йўлида ғойиб бўлган. Боланинг илк мустақил эрталаб кўчага чиқиши охиргиси ҳам эди. Ўша пайтда АҚШда йўқолган болаларни қидирадиган бирон бир ташкилот йўқ эди. Шунинг учун қидирувда фақат полиция ва кўнгиллилар иштирок этди. Эвианнинг отаси, профессионал фотограф, ўғлининг фотосуратлари тўпламига эга эди. Фотосуратлар «Йўқолган бола» сарлавҳали варақалар ва сут қутиларига чоп этиш учун ишлатилган. Боланинг сурати Таймс хиёбонидаги экранларда намойиш этилди. Улар болани бир неча йил қидирдилар, аммо топа олмадилар. 1983 йилда Америка президенти Роналд Рейган 25 майни Миллий бедарак йўқолган болалар куни деб эълон қилди.

Қисқа вақт ичида болаларнинг йўқолиши глобал муаммога айланди. Қўшма Штатларга бошқа давлатлар қўшилди. 1997 йилда йўқолган ва эксплуатация қилинган болалар халқаро маркази (ICMEC) ташкил этилди. Ушбу ташкилот 2010 йилда Халқаро бедарак йўқолган болалар кунини белгилаш ташаббуси билан чиққан.  

«Йўқолган бола» тушунчасининг умумий таърифининг йўқлиги ва бу муаммога умумий муносабат бутун дунё бўйлаб муаммонинг кўлами бўйича ҳар хил статистик маълумотларга олиб келади. Aвстралияда ҳар йили 20 000 га яқин болалар бедарак йўқолади. (Aвстралия Федерал полицияси, Миллий мувофиқлаштириш маркази.)

Канадада ҳар йили тахминан 45 288 бола бедарак йўқолади.

(Канада ҳукумати, Канаданинг йўқолган – 2015 йилги тезкор фактлар варақаси.)

Германияда ҳар йили 100 000 га яқин болалар бедарак йўқолган деб хабар қилинади.  

Ҳиндистонда ҳар йили тахминан 96 минг бола бедарак йўқолади.

Ямайкада 2015 йилда тахминан 1984 нафар бола бедарак йўқолганлиги ҳақида хабар берилган. (Ямайканинг болаларни рўйхатга олиш бошқармаси)

Россияда 2015 йилда тахминан 45 000 бола бедарак йўқолганлиги ҳақида хабар берилган.

Испанияда ҳар йили 20 000 га яқин болалар бедарак йўқолади.  

Буюк Британияда ҳар йили тахминан 112 853 бола бедарак йўқолади.

(Жиноятчиликка қарши кураш миллий агентлиги, Буюк Британиянинг бедарак йўқолган шахслар бюроси.)

Қўшма Штатларда ҳар йили тахминан 460 000 бола бедарак йўқолади.

Бироқ, бу муаммонинг фақат бир лаҳзаси. Кўпгина мамлакатларда йўқолган болалар ҳақидаги статистика ҳатто мавжуд эмас ва афсуски, ҳатто мавжуд статистик маълумотлар ҳам қуйидаги сабабларга кўра нотўғри бўлиши мумкин: кам ҳисобот бериш, эътироф этмаслик, маълумотларни нотўғри маълумотлар базасига киритиш, иш ёпилгандан кейин ёзувларни ўчириш.

Масалан Ўзбекистонда йўқолган болалар сони ҳақида бирон ташкилот статистик маълумот бермаган, излаб ҳам тополмайсиз.

Статистик маълумотлар (ICMEC)нинг «Йўқолган болалар модели» тизимини ишлаб чиқиш ва ҳимоя қилишининг асосий сабабларидан бири бўлиб, у мамлакатларга кучли, ҳар томонлама миллий жавобларни шакллантиришда ёрдам беради ва самаралироқ ёрдам беради. Масалан, йўқолган болалар ишларини тергов қилиш, бошқариш ва ҳал қилиш.

Битта бедарак йўқолган бола жуда катта рақам. Шундай экан, йўқолган ва ўғирланган болалар ҳақида глобал тушунча шаклланишига ҳамма бирдай бурчли ва жавобгар.

Изоҳлар

Изоҳ қолдириш учун сайтда рўйхатдан ўтинг

Кириш

Ижтимоий тармоқлар орқали киринг