Охирги бир-икки ҳафтада МДҲ давлатлари оммавий ахборот воситаларида Россия Ҳамдўстлик мамлакатлари орасида енгил автомобиллар ишлаб чиқаришда етакчиликни қўлдан бой бериб, ўз ўрнини Ўзбекистонга бўшатиб бергани ҳақида маълумотлар кенг тарқалди.

Аввалига кўпчилик бу янгиликни жиддий қабул қилмади. Ҳар қандай қизиқиш каби барча мутахассислар ҳам воқеаларнинг бундай ривожланишига бир вақтнинг ўзида ишонишмаган. Аммо кейинчалик қизғин тортишувлар ва мунозаралар бошланди: қандай маълумотларни кўриб чиқиш керак, нимани ҳисобга олмаслик керак? Ярим йилни ҳисобга олиш керакми ёки фақат иккинчи чоракни? Бутун мамлакатдагини кўриш керакми ёки алоҳида компания ва автомобил заводларидаги ишлаб чиқаришни ҳисоблаш керакми? Аммо ҳар қандай вазиятда ҳам, афтидан 2022 йил аллақачон МДҲ автомобил бозори ва Ўзбекистон автомобил саноати учун бурилиш нуқтаси бўлганга ўхшайди.

Бундай ютуққа нималар сабаб бўлди? Биринчидан, президент Шавкат Мирзиёевнинг хорижда ишлаб чиқарилган автомобиллар импортига божларни (30 фоиздан 15 фоизга) камайтириш ҳақидаги қарори Ўзбекистон бозорини босқичма-босқич тўлдириш имконини беради (гарчи бу тез жараён бўлмаса ҳам). Иккинчидан, йил ўрталаридан бошлаб миллий автомобил ишлаб чиқарувчи UzAuto Motors Асакадаги заводида сўнгги GM GEM (Global Emerging Markets) модул платформасида биринчи модел – Chevrolet Tracker ихчам кроссоверини йиғишни бошлади.

2019 йилдан буён амалга оширилаётган UzAuto Motors комплекс модернизация дастури компанияни МДҲдаги энг йирик автомобил ишлаб чиқарувчилардан бирига айлантирди. Дастлабки олти ой давомида рекорд даражадаги 160 минг автомобил тайёрланди. Чуқур локализацияга эга GM GEM платформасини ўзлаштириш, шу жумладан кузовлар, двигателлар, ҳайдовчи компонентлар, тормоз тизимлари, фаралар, ойналар ва бошқаларни ишлаб чиқариш мамлакатнинг бутун иқтисодиётига туртки беради, ишлаб чиқариш тармоқлари самарадорлигини ошириш ва қўшимча иш ўринлари яратиш имконини беради. Бу эса аҳоли ўсишининг юқори ижобий динамикасига эга бўлган Ўзбекистон учун айниқса муҳимдир.

Айни пайтда Россияда ёки умуман МДҲда биронта ҳам автомобил компанияси GM GEM каби оммавий автомобиллар учун замонавий бўлган платформада ишлаб чиқармайди. Ушбу шасси General Motors қўшма корхонасининг PATAC муҳандислик маркази ва Хитойнинг SAIC концерни томонидан ишлаб чиқилган бўлиб, платформани яратиш учун 5 миллиард доллар сармоя талаб қилинган эди. Бу агрегат асос дастлаб автомобилларда энг сўнгги технологик ютуқлардан фойдаланиш имкониятига асосланади — масалан, автоматик фавқулодда тормозлаш, рақамли асбоблар панели ёки смартфон орқали функцияларни масофадан бошқариш имкониятига эга илғор медиатизим ишлайди. Ўзбекистон GM GEM негизида автомобил ишлаб чиқариш йўлга қўйилган дунёдаги учинчи давлатга айланди.

Келгуси йилнинг бошида Асака шаҳрида Chevrolet Tracker’дан ташқари ушбу шассидаги иккинчи авлод Chevrolet Onix ихчам седани ишлаб чиқариш бошланади. Эътиборли томони, PPV партияси (олдиндан ишлаб чиқариш) ичидаги биринчи автомобиллар аллақачон «дунёга келган». Тез орада Chevrolet Tracker сотуви бошланади ва ўзбекистонликлар GM GEM модулли платформанинг барча афзалликларини шахсий тажрибасида баҳолаши мумкин бўлади. Хозирда кўплаб автосеварлар Onix’ни кута бошлашган.