Fransiya va Daniya olimlari qadimgi Misrda miloddan avvalgi 100-200 yillarga oid papirusga yozilgan matnlarning sirini ochdilar. Yozuvlarga ko‘ra Misrliklar Yevropada 1,5 ming yildan keyin paydo bo‘lgan texnologiyadan foydalanganligi ma’lum bo‘ldi. Tadqiqot natijalari «Proceedings of the National Academy of Academy» jurnalida chop etilgan.

Tebtunis ibodatxonasi kutubxonasining 12 ta papirusidagi matnlar maxsus tahlillardan o‘tkazilgan. Qadimgi misrliklar siyoh tayyorlash uchun temir va qo‘rg‘oshindan foydalanishgan ekan. Ehtimol, temir oxraning bir qismi bo‘lgan va qo‘rg‘oshin siyohni pigment sifatida emas, balki tezroq quritish uchun ishlatilgan. Olimlarning fikriga ko‘ra, bunday murakkab siyohni faqat maxsus bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lgan odam yaratishi mumkin.

Qo‘rg‘oshin, shuningdek oltingugurt va fosfor o‘z ichiga olgan aralashmalar papirus hujayralari devorlariga kirib (xuddi shu nomdagi o‘simlikdan tayyorlangan) va oxra zarralarini o‘rab olib, qizil harflar atrofida kofe-dog‘ ta’sirini yaratdi. Bu shuni ko‘rsatadiki, misrliklar qo‘rg‘oshinni maydalab, uning zarralari katta zarrachalar atrofida osonlikcha tarqalib ketishi mumkin. Biroq, qo‘rg‘oshin sulfatlari va fosfatlarining kelib chiqishi noma’lum bo‘lib qolmoqda: ular dastlab siyohda bo‘lganmi yoki vaqt o‘tishi bilan hosil bo‘lganmi?

Tadqiqotlar davom etmoqda.