Sivilizatsiya tarixini olti so‘z bilan ifodalash mumkin:
qancha ko‘p bilsang, shuncha narsaga qodirsan.
E.Abu.

Men joriy yil aprel oyida pedagogik faoliyatimda uchinchi marta malaka oshirishga bordim. Quyida malaka oshirishning yangi tizimi haqidagi mulohazalarimni bayon qilaman.

Islohotning boshlanishi

2017 yil 26 sentyabrida Prezident Shavkat Mirziyoyev «Pedagog kadrlarni tayyorlash, xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarorni imzoladi. Endilikda sobiq malaka oshirish institutlari yangi nom bilan, ya’ni «...universiteti huzuridagi xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish xududiy markazi» deb nomlandi. Oliy o‘quv yurtlari o‘zlari yetishtirib chiqargan kadrlarga «o‘zlari javob berishi» uchun yaxshi o‘ylangan qaror, nima dedingiz?

Qaror chiqdi, urra, urra!

Oliy ta’limdagilar qarordan so‘ng malaka oshirishning oliy o‘quv yurtlariga o‘tkazilishini institut va universitetlarga yangi studentlar in’om qilindi deb tasavvur qilishdi shekilli. Buni yanvar oyidan boshlangan yangi turdagi malaka oshirish tizimidan hamma his qildi, to‘g‘rirog‘i, his qildirishdi!

O‘zim aprel oyida yangi tizim joriy bo‘lganiga 3 oy o‘tib malaka oshirishga bordim. Bu mulohazalarning barchasini bir tinglovchining kuzatuvlari deb tushunasiz.

Malaka oshirishning biz umumta’lim maktabi pedagoglariga joriy qilingan tizimi, aytishlaricha, oliy o‘quv yurtlari pedagoglari uchun 3 yildan buyon qo‘llanmoqda ekan. Tinglovchi uchun 3 ta shart qo‘yiladi:  

1) o‘zining 5 yillik faoliyatidagi natijalari aks ettirilgan portfolioni maxsus saytdagi o‘z sahifasiga joylash (maksimal ball — 20);

2) oy so‘ngida masofaviy topshiriluvchi chiqish testini yechish (maksimal ball — 60);

3) yakuniy attestatsiya, ya’ni bitiruv malakaviy ishi yozib himoya qilish (maksimal ball — 20).

Pedagog-tinglovchi shu topshiriqlarni bir oy ichida bajarishi lozim. Portfolio va chiqish testi ikkalasidan 44,8 ball (60 foiz)dan kam ball yiqqanlar yakuniy attestatsiyaga qo‘yilmaydi. Xullas, yangi tizim shartlarida shunday belgilangan.

 Hisob biru o‘n: oldinda shoshmashosharlik!

Endi bu tizimning yutuq va kamchiliklari xaqida gapirib o‘tsam.

Yutuqlari shundan iboratki, pedagog-tinglovchilarni baholashning inson omiliga bog‘liq joylaridan iloji boricha voz kechilgan, bu poraxo‘rlik va korrupsiyaning oldini olishga xizmat qiladi. Tinglovchi o‘z harakati bilan ko‘zlangan balni yig‘ishi mumkin, bu asosiy faktor.

Yana boshqa yutuqlari — ...

Ushbu nuqtalar o‘rniga yutuqlarni yozishni rosa istadimu, afsuski, boshqa topolmadim. Bilmadim, meni yaqindan taniganlar optimist deb bilishar edi, shunda ham maqtashga boshqa narsa topolmayapman, meni kechiring.

Ishdagi xatoni topish – hali bu o‘sha ishning
butkul noraso ekanligini isbotlash emas.
V.Belinskiy

Kamchiliklari xaqida esa, afsuski, ko‘p gapirish mumkin. Har bir kamchilikka o‘zimning takliflarimni keltirmoqdaman.

Birinchidan, portfolio to‘ldirish sayti yangi tizim ishga tushganiga mana 4 oy bo‘layotgan bo‘lsa-da talabga javob bermaydi, saytga telefondan kirish juda og‘ir, holbuki, O‘zbekistondagi internet foydalanuvchilarining asosiy qismi internetga telefon vositasida kirishga o‘rgangan, sayt esa bunga qoniqarli javob bera olmaydi.

Ikkinchidan, «pf-xtxmom.bimm.uz» saytini alohida, soddaroq nom bilan ochishsa bo‘lmasmidi, balki bu unchalik ahamiyatsizdek tuyular, lekin masalan men bir oy ichida ham to‘liq yoddan yoza olmay internet brauzerimning adreslar panelidan topib kirib yurdim, hammani kuzatdim: birma-bir, harfma-harf hijjalab terib kirmoqda saytga.

 Maqsadni tezroq tushuntiruvchi katakchalar

Portfolio to‘ldirish nizomi bilan tanishamiz.

Pedagogning o‘tgan besh yilda qilinadigan ishlarini qamrab olishga harakat qilingan. Qisqasi, avvalo o‘qituvchi besh yillik arxivini titadi, agar yo‘qotgan yoki yig‘ib bormagan (hozir hamma shu ahvoldaligini ko‘rib turibman) bo‘lsa boshqatdan «yasaydi», xullas, topadi, iloji yo‘q!

 ChBR — cheklangan ballar resursi

Portfolioda beriladigan ballar — qilingan ishlar hajmi, ko‘lami, ahamiyatiga mutanosib berilsa yaxshi bo‘lar edi. Tushuntiraman: misol uchun o‘quvchim 5 yil davomida bir marta tumanda sovrinli o‘rin olgan, boshqa bir ustoz, deylik, sizning (yaxshi o‘qituvchining o‘rniga sizni qo‘yaylik yaxshisi) shu besh yil davomida har yili ikkitadan jami 10 ta o‘quvchingiz tumanda g‘oliblikni qo‘lga kiritgan, nizomning 6-bandida faqat birgina sertifikat so‘ralgan, demak, men va siz ikkimiz tuman miqyosidagi bandga ko‘ra bir xil – bir balldan olamiz: sizning 9 ta o‘quvchingiz qayerga ketdi? Xo‘p, aytaylik, eng kamida sizning o‘quvchilaringiz har yili tumanda birinchilikni olgan holda viloyat bosqichida sovrinli o‘rinni qo‘lga kiritmas, u holda hech yo‘q 6-bandning 3-qismiga mos tuman miqyosida 1 balldan 10 ball jamg‘arishingiz kerak edi, aslida esa nizomda maksimal ballga 2 ballik cheklov o‘rnatilgan, demak, siz 8 ball yutqazayapsiz (viloyatda yoki respublikada shu yillar mobaynida o‘quvchingiz g‘olib bo‘lgan bo‘lsa bundan katta natijada yutqazasiz...). 

Isroil Tillaboyev

Ushbu blogpost Blogerlar chempionatida ishtirok etmoqda. Chempionat materiallari bilan bu yerda tanishishingiz mumkin.