O‘z joniga qasd qilish bo‘yicha yetakchi davlatlar: O‘zbekiston nechanchi o‘rinda?
So‘nggi o‘n yilliklar ichida dunyoda o‘z joniga qasd qilish statistikasi asta-sekin, ammo barqaror ravishda kamayib bormoqda. Shunga qaramay, ko‘pgina mamlakatlarda ushbu muammo dolzarb bo‘lib qolmoqda.
O‘zini o‘ldirishga urinayotgan erkaklar soni ayollar sonidan deyarli uch baravar ko‘p.
O‘z joniga qasd qilish, turli xatti-harakatlar natijasida o‘lish niyatida o‘ziga zarar yetkazuvchi omillar natijasida kelib chiqqan o‘lim deb ta’riflanadi.
Hayotni o‘z ixtiyori bilan tark etishga qaror qilgan barcha odamlarda turli sabablari va kasalliklar borligi aytib o‘tiladi:
og‘ir onkologik kasalliklar,
ulkan iqtisodiy yuk,
psixologik muammolar,
jamiyatdagi ijtimoiy moslashuvdagi qiyinchiliklar va hayotda o‘z yo‘lini topa olmaslik,
yolg‘izlik.
O‘z joniga qasd qilishning eng past darajasi Islom dinini qabul qilgan mamlakatlar (Saudiya Arabistoni, BAA, Quvayt, Bahrayn va boshqalar), Janubiy Yevropa mamlakatlari (Italiya, Ispaniya, Gretsiya)da kuzatiladi.
O‘z joniga qasd qilishning o‘rtacha darajasi G‘arbiy kapitalistik mamlakatlar (AQSh, Benilyuks davlatlari, Fransiya), yuqori darajada rivojlangan Osiyo mamlakatlari (Gonkong, Yaponiya, Koreya)da uchrashi kuzatilgan.
Sharqiy Yevropa (Rossiya, Ukraina, Belarus, Boltiqbo‘yi davlatlari, Skandinaviya davlatlari (Norvegiyadan tashqari)), shuningdek, Markaziy Yevropa mamlakatlarida (Germaniya, Shveysariya, Avstriya)da o‘z joniga qasd qilish yuqori darajada uchraydi.
2020-yilda 100 ming aholi soniga nisbatan o‘z joniga qasd qilish soni bo‘yicha TOP-10 mamlakat:
- Litva — 31,9 kishi
Boltiq bo‘yi respublikasi dunyoda o‘z joniga qasd qilishlar soni bo‘yicha birinchi o‘rinni saqlab qolgan.
- Rossiya Federatsiyasi — 31,0 kishi
Rosstatning rasmiy statistik ma’lumotlariga ko‘ra, o‘tgan yili Rossiyada 16 983 o‘z joniga qasd qilish holatlari qayd etilgan. Bu 100 ming aholiga 11,6 tani tashkil etadi. Ammo bu ma’lumotlarning ishonchliligiga hali ham katta shubhalar mavjud. Chunki statistik xato ichidagi o‘lim bunday g‘ayritabiiy holatdan kamayishi mumkin emas.
- Gayana — 29,2 kishi
- Koreya — 26,9 kishi
Rivojlangan Koreya misoli shuni ko‘rsatadiki, ushbu ro‘yxatga iqtisodiyoti rivojlangan va turmush darajasi yuqori bo‘lgan yuqori texnologiyali mamlakatlar ham kirishi mumkin.
- Belarus — 26,2 kishi
- Surinam — 22,8 kishi
- Qozog‘iston — 22,5 kishi
- Ukraina — 22.4 kishi
- Lesoto — 21,2 kishi
- Latviya — 21.2 kishi
Ushbu statistik ma’lumotlarga ko‘ra, O‘zbekiston 92-o‘rinda qayd etilgan. To‘liq ro‘yxat bilan tanishishingiz mumkin.
Absolyut raqamlarda o‘z joniga qasd qilish bo‘yicha TOP-10 davlatlar:
- Hindiston — 220 481 kishi
- Xitoy — 138 482
- AQSh — 50 000 dan ortiq
- Rossiya — 45 178
- Yaponiya — 23 532
- Nigeriya — 18 608
- Janubiy Koreya — 13 765
- Braziliya — 13 616
- Fransiya — 11 503
- Germaniya — 11 305
Izoh qoldirish uchun saytda ro'yxatdan o'ting
Kirish
Ijtimoiy tarmoqlar orqali kiring
FacebookTwitter